Arbeid weer by kruispad
Deur Flip Buys en Gideon du Plessis
Flip Buys en Gideon du Plessis van Solidariteit ontleed die vlaag stakings wat soos ’n werkersrevolusie oor die land spoel.
Die Suid-Afrikaanse arbeidsverhoudingestelsel is weer by ’n kruispad, soortgelyk aan dié in die 1980’s toe die Wiehahn-verslag tot Cosatu se stigting gelei het of die omwenteling ná 1994 wat die huidige arbeidsbestel tot gevolg gehad het.
Die Wet op Arbeidsverhoudinge se meerderheidskarakter was die lont wat die stakingsgolf in die platinumbedryf aan die brand gesteek het. Dit is in wese ’n ondemokratiese wenner-vat-alles-stelsel.
Dit gee aan die meerderheidsvakbond die reg om namens alle werknemers met die maatskappy te onderhandel en bindende ooreenkomste aan te gaan.
In die proses is minderheidsvakbonde uitgesluit en is Cosatu-vakbonde se magsposisie verskans teen kleiner vakbonde en nuwe toetreders tot die vakbondwese.
Die parlement het die huidige wet in 1995 ingestel en die meerderheidsbeginsel is wyd vertolk as ’n strategie om Cosatu, as die ANC se alliansievennoot, se oorheersing te verskans. Platinummyne soos Implats het die meerderheidsvakbondstelsel verder versterk.
Bestuursoorsig
Gideon du Plessis bied ’n ontleding van die lesse wat Solidariteit uit die onrus in die mynbedryf kan leer:
a) Ons mag nie dink dat ons onaantasbaar is vir die onrus nie.
b) Daar bestaan nie iets soos ‘lede vir altyd’ nie.
c) Ledevoordele se waarde moet nooit in twyfel getrek word nie en ons moenie toelaat dat ’n persepsie ontstaan dat ons geld maak uit lede nie.
d) Die verteenwoordigerprofiel moet in lyn met die ledeprofiel bly.
e) Verteenwoordigers moet bemagtig word om ledekonflik en -klagtes te hanteer.
f) ’n Standaard- en aanvaarde ledekomunikasiekanaal moet as beste praktyk gevestig word.
g) Wees bewus van opposisievakbonde se taktieke.
h) Negatiewe gerugte moet effektief teengewerk kan word.
i) Vakbondleierskap moet in pas en in kontak met lede bly.
j) Posisionering teenoor maatskappye se bestuur is belangrik asook om beskerming te geniet wanneer nodig.
k) Welslae ten opsigte van kwessies soos onderhandelinge en vergoeding wat vir lede beding is, moet betyds en effektief gekommunikeer word.
l) Loonooreenkomste moet ten volle ingestel word.
m) Moenie weghardloop van konflik of moeilike lede nie.
n) Skep geleenthede vir lede om griewe te lug en stoom af te blaas.
o) Neem lede se skriftelike klagtes ernstig op.
p) Behou die beeld van ’n vakbond- en lede-organisasie ten alle tye.
q) Waak teen werkersorganisasies se oordrewe deelname.
r) Plaas klem op werkplekkwessies in plaas van oorwegend nasionale kwessies.
s) Wees ten volle diensgeoriënteerd en waak teen kant kies.
t) Argumente en reaksies moet gebaseer word op navoring en geloofwaardige inligting.
u) Moenie oorreageer as ons aangeval word, of as ’n krissituasie ontstaan nie.
v) Moenie agteraf met bestuur onderhandel sonder dat verteenwoordigers of lede daarvan kennis dra nie.
w) Die ledemandaat moet deurlopend getoets word.
x) Voltydse verteenwoordigers moet nooit ’n arbiedsaristrokrasie wees wat huleself in plaas van die lede verteenwoordig nie.
y) Behou ’n vakbondstruktuur en monitor die funksionering daarvan.
z) Minderheidsvakbonde se regte moet beskerm word, maar moenie jou mag oroskat en hoop die probleem gaan vanself weg nie.Die Hoofraad neem kennis van die volgende proses:
Grondwetkomitee-verslag
• Die Hoofraad neem op 26 Oktober 2012 kennis van die Solidariteit Grondwet ondersoek en die verslag van die Grondwetkomitee.
• Die Grondwetkomitee word versoek om die verslag voor die aanvang van die volgende vergadering te finaliseer.
• Die Hoofraad bespreek die voorgestelde wysigings op 30 November 2012 en verwys dit dan na die bedryfsrade vir bespreking.
• Die bedryfsrade bespreek dit in Januarie/Februarie 2013 en gee aan Hoofraad terugvoer.
• Die Hoofraad keur in Maart 2013 die voorgestelde wysigings, vir voorlegging aan die Nasionale Raad, goed.Solidariteit-begrafnisskema
Die Hoofraad besluit in verband met die Solidariteit-begrafnisskema dat die ooreenkoms met Doves in 2013 steeds gehandhaaf sal word, maar dat daar ook in 2013 met ander begrafnisondernemings oor ’n nuwe diens onderhandel moet word.
Bedryfsnuus
Lid vir Lid-veldtog – Projek 6000
Wat beteken Solidariteit vir jou – hoekom is jy ’n lid? Dink bietjie daaroor – is dit net vir werksbeskerming, of is dit vir daardie iets meer? – daardie stukkie hoop wat ons alledaagse gebeure nog nie kon doodmaak nie. Nie mag doodmaak nie. Daardie stukkie hoop wat kom omdat ons ’n roeping het om van hierdie wêreld en ook ons land ’n beter plek te maak. Dit wat ons dryf om te weet ons en ons nageslag is deel van hierdie kontinent, en die dringendheid wat dit by ons wakkermaak om daadwerklik by te dra om in hierdie land vir ons kinders ’n gelyke geleentheid te gee. Die wete wat ons het dat ons hier en nou ’n verskil moet maak en sodoende die toekoms te help skryf.
Hiermee word bestaande lede versoek om telefoonnommers van ten minste twee ander persone wat genader kan word om aan te sluit, aan die dienssentrum te stuur.
Opleidingsbehoeftes van Solidariteit-lede in Suid-Afrika
Oorsig van die resultate
Solidariteit beoog omvangryke uitbreiding wat Afrikaanse naskoolse onderrig betref. ’n Navorsingsprojek is van stapel gestuur om te bepaal wat die behoefte aan naskoolse opleiding onder Solidariteit-lede is.
Die oorgrote meerderheid van Solidariteit-lede is baie positief ingestel teenoor voortgesette onderrig en opleiding, en die meeste sal onderrig in Afrikaans verkies. Die meeste voel dat verdere opleiding voordelig in hulle huidige werksituasie sal wees. Solidariteit-lede in elke bedryf is positief ingestel teenoor Afrikaanse opleiding. Sol-Tech kan met sukses voortgesette opleiding aan lede in al die bedrywe bied. Mense verkies oor die algemeen indiensopleiding of onderrig by ’n afstandsonderrig-universiteit. Hulle het nie ’n positiewe ingesteldheid teenoor universiteite van tegnologie of tegniese kolleges nie. Hulle verkies verder om te werk en nauurs te studeer of om werkswinkels of seminare by te woon. Telematiese opleiding word nie ondersteun nie, moontlik omdat dit nie aan die respondente bekend is nie.
Solidariteit-lede is oor die algemeen gelukkig in hulle huidige werksituasie, maar dui aan dat daar nie genoeg werks- en bevorderingsgeleenthede is nie. Solidariteit-lede se toekomsverwagting is egter meer negatief. Sommige, veral die wat tussen 30 en 40 jaar oud is, voel grotendeels onseker oor die toekoms, terwyl mense jonger as 30 meestal nie onseker voel oor die toekoms nie. Die meeste Solidariteit-lede vind dit moeilik om hulle loopbane te beplan. Hulle meen verder dat hulle nie genoegsame loopbaanontwikkelingsvooruitsigte in hulle huidige werksomgewing het nie. Solidariteit-lede voel ook dat hulle nie beheer oor hulle toekoms het nie.
Hoewel die meeste respondente aandui dat hulle nie rassediskriminasie binne hulle werkplekke ondervind nie, noem hulle dat hulle wel diskriminasie teëkom wanneer hulle aansoek doen vir werk, of wanneer bevordering ter sprake is.
Die studie kan as suksesvol beskou word en kan as grondslag vir verdere navorsing in hierdie gebied dien.
Die volledige verslag is op aanvraag beskikbaar.
Totsiens
Ons groet Henk Schalekamp, adjuk uitvoerende hoof van Solidariteit.
Henk Schalekamp was vir 14 jaar deel van Solidariteit. Hy het hare op sy vakbondtande gekry as mynbou-organiseerder in Klerksdorp. Hy het opdrag ontvang om FinQ te bestuur en Solidariteit het later sy aandeel teen ’n groot opbrengs verkoop. Daardie opbrengs was weer die groot hupstoot in Solidariteit se toetrede tot die opleidingswêreld.
As die finasiële hoof van Solidariteit het hy beter stelsels as enige opponerende vakbond geïmplementeer en sy strategiese vermoë het Solidariteit in ’n stewige finansiële posisie geplaas. Hy het ruimte vir sy personeel geskep om suksesvol te wees en só sy hele afdeling tot sukses gelei.
Hy het die besigheidskant van Solidariteit omskep in ’n suksesvolle beweging. Dit is hier waar hy steeds ’n reuse-rol gaan speel. Hy het ’n ongelooflike strategiese besigheidsbrein en ons gaan gelukkig steeds tegang daartoe hê.
Henk het ’n onberispelike waardestelsel en sy integriteit het oorgespoel in die manier waarop Solidariteit besigheid doen.
Hy was ’n kollega en vriend en was deel van die hele ontwikkeling van die Mynwerkersunie tot Solidariteit. Sy waardes en idees is deel van die fondasie van die Solidariteit Beweging.
Ons sê aan hom totsiens, maar terselfdertyd welkom in sy nuwe rol. Ons sien uit om nog jare saam te werk.
Solidariteit Blog
Sensus: Hoe word ’n ondertelling hanteer?
Deur Paul JoubertDie sensus van 2011 se oorkoepelende resultate is vandeesweek gepubliseer. Hoewel die gedetailleerde data eers later vrygestel word, is daar alreeds allerlei interessante brokkies inligting in die resultate. Daar is byvoorbeeld slegs 95 mans vir elke 100 vroue in die land – die verhouding is nog naastenby 100/100 tot by die 30–34-ouderdomsgroep, waarna dit geleidelik afneem tot by die 85+-ouderdomsgroep, waar daar slegs sowat 42 mans vir elke 100 vroue is. Nog ’n interessante statistiek is dat die gemiddelde ouderdom van Suid-Afrikaners stadig besig is om toe te neem, soos geboortekoerse daal. In 1996 was die gemiddelde ouderdom van Suid-Afrikaners 22 gewees, maar in 2011 was dit 25.
Talle mense se eerste reaksie op die sensusresultate was egter: “Dit is alles sommer nonsens! Ek en my gesin en ’n klomp van my vriende is dan glad nie getel nie!” Hierdie reaksie is verstaanbaar, maar tog ietwat misplaas.
Projeknuus
Die grootste Afrikaner van alle tye
Dit was ’n tawwe stryd, maar met jul hulp is die wenners in Die Grootste Afrikaner van Alle Tye-veldtog uiteindelik bepaal! Baie geluk aan Paul Kruger, die wenner van die Historiese kategorie, Steve Hofmeyr, die wenner van die Eietydse kategorie en Liewe Heksie, die wenner van die Fiksie kategorie. Julle is die titels waardig!
Solidariteit Tydskrif
Pak ’n tas vir ’n hele klas saam met Helpende Hand
Deur Juanita du Preez
Helpende Hand se Skooltassieprojek sit ’n tassie propvol al die nodige skryfbehoeftes in ’n graadeentjie se hand en gee hom daarmee hoop en moontlikhede!
Ons mik daarna om in Januarie 2013 5 000 graadeens met ’n groot glimlag skool toe te stuur en ’n spesiale verrassing van ons Bybelgenootskap-vriende by die skooltassies te voeg. Om hierdie reusagtige R1 miljoen-doelwit te behaal, ruk ons behoorlik hase (tot olifante) uit hoede en klim pens en pootjies op die sosialemedia-trein. Sluit aan by Helpende Hand se Facebook-blad en bly op die hoogte van al die opwindende tassie-aksie!
Dis weer tyd vir AfriForum se jaarlikse musiekfees
Die AfriForum Musiekfees gaan elke jaar van krag tot krag. Jy kan hierdie jaar deel wees van die feestelikheid ter afsluiting van die Solidariteit Beweging se 110de verjaardagvieringe. Dit sal AfriFroum se sesde musiekfees wees.
Die Mynwerkersunie is die afgelope dekade omskep en uitgebou tot Solidariteit en onlangs tot die Solidariteit Beweging, bestaande uit 18 gemeenskapsorganisasies, waarvan AfriForum deel is, 400 werknemers, sowat 2 000 deeltydse verteenwoordigers en 170 000 lede.
Verlede jaar het meer as 30 000 mense by die Voortrekkermonument in Pretoria vir die musiekfees saamgetrek en hierdie jaar verwag ons niks minder nie, juis omdat ons die Solidariteit Beweging se 110de verjaardagvieringe hier sal afsluit. Steve Hofmeyer, Jay du Plessis, Sorina (Flooze van 7de Laan) en Jakkie Louw, om maar ’n paar van die 18 persoonlikhede te noem, gaan by die fees optree.
Die musiekfees het ses jaar terug begin ter viering van Pretoria se stigting en hierdie jaar vier die stad sy 157ste verjaardag.
Kom maak gerus ’n draai en geniet die dag saam met AfriForum. Die hele gesin is welkom!
Wanneer: 17 November 2012
Waar: Voortrekkermonument, Pretoria
Tyd: 07:00 tot 13:00
Wat om saam te bring: ’n Stoel, sambreel en gees
Toegang: Gratis
Lief en leed
Geluk aan mnr. Chris Kaempffer – al vier sy dogters is verkies tot die leerlingraad van hul skool.
Ons bid die volgende personeel ’n spoedige herstel toe. Mag die Here julle lei in die moeilike tyd.
• Joseph Kidson het die afgelope naweek ’n hartaanval gehad en hy is op die oomblik in intensief.
• Cornelius van Leeuwen het ’n hartaanval gehad en hy is in intensief.
• Paul Mardon se seun was in ’n ongeluk. Hy is besig om te herstel.
• Ina van Zyl is weer in die hospitaal opgeneem ná haar rugoperasie.